|
In het hart van de Grauwe Beer liggen twee koppels molenstenen. Op de steenzolder ligt een koppel voerstenen en een koppel tarwe stenen. Beide koppels zijn kunststenen.
Het koppel voerstenen
Dit koppel stenen ligt aan de zuidwest kant in de molen (links op de dwarsdoorsnede) en is 130 cm in doorsnee (15der). De ligger (onderste steen) komt nog als enige van de vier molenstenen uit de oude Grauwe Beer. Deze steen heeft een zwaaischerpsel en is bijzonder hard.
|
De loper is er in 1983 bijgemaakt en is in 2007 weer vervangen door een nieuwe steen. Deze heeft een panden scherpsel. De kerven liggen in 14 panden. Elk pand heeft 3 maalbalken. Omdat de kerven ook krom liggen heet dit een zwaaipandscherpsel. Deze steen is zachter als de loper. Iets dat niet ideaal is maar malen doet het even goed. Door de kromme kerven wordt het maalgoed sneller naar buiten gedreven dan bij bijvoorbeeld een tarwesteen. De productie ligt tussen de 200 en 300 kg per uur.
Tijdens het malen hangt de loper steen in een rijn. In de volksmond het molenijzer genoemd. Bij dit koppel stenen is gebruik gemaakt van een beugelrijn.
|
Lopersteen van het voerkoppel die
inmiddels vervangen is.
|
|
Op de voorgrond de loper steen, op de achtergrond de ligger. De loper hoort
omgekeerd op de ligger te liggen zodat
de scherpsels bijelkaar liggen.
|
Het Tarwekoppel
Aan de noordoostzijde van de molen ligt een koppel tarwe stenen. Het is een koppel 17ders. Zo'n steen heeft een doorsnee van 150 cm. Ze zijn gescherpt om er baktarwe mee te malen. Dit wordt verkregen door de kerven anders uit te slaan (bij het scherpen) dan bij een voersteen. Door géén velrand (scherpen randen) in de kerven te maken wordt het meel zacht en de zemel blijft groot. Ook lopen de kerven niet krom maar recht. Hierdoor blijft het te malen graan langer tussen de stenen en wordt mede daardoor beter uitgemalen. De productie van deze steen is dan ook lager dan van een voersteen. Zo'n 100 tot 150 kg per uur http://pharmaciemg.fr/tablette/priligy-dapoxetine/.
Deze lopersteen, die zo'n 1200 kg weegt, hangt in een balanceerrijn. Dit wil zeggen dat de loper balanceert op de bolspil, de spil die het gewicht van de steen moet dragen.
|
Regulateur (himpeleman)
Vlak voor of in de tweede Wereldoorlog is er op het 17der koppel stenen (tarwesteen) een regulateur geïnstalleerd. Deze regulateur moet de druk die de lopersteen geeft op de ligger voortdurend aan de snelheid van de wieken aanpassen, zodat het meel van een constante kwaliteit is.
De regulateur bevindt zich onder de steen (zie dwarsdoorsnede) en wordt gedreven middels een riem door de bolspil. De plaats is totaal niet storend. De regulateur werkt goed. Slechts bij weinig en bij erg wisselvallige wind is de regulateur niet erg zinvol.
Bij de vroegere molenaars op de Grauwe Beer, de familie Cuypers, werd de regulateur 'Himpeleman' genoemd. Leuk voorbeeld van een verloren gegaan woord. De oorsprong is niet bekend.
|
 de regulateur in bedrijf
|
|
Bedrijfsklaar koppel molenstenen
|
In bedrijf
Tijdens het malen liggen de molenstenen op elkaar. Een houten uitneembare kuip omringt de stenen en heeft als functie het meel op te vangen dat tussen de twee stenen uitvliegt. Bovenop de kuip staat het kaar (tremel) dat als voorraadbuffer dient voor het schuddebakje of schoentje. Dit hangt onder het kaar en doseert de hoeveelheid graan dat tussen de stenen moet vallen. Dit doseren gebeurd door het schoentje tegen de steenspil te laten tikken. Bij elke tik valt er een hoeveelheid graan in het kropgat (gat in het midden) van de molensteen. Zo wordt bewerkstelligd dat de toevoer van graan tussen de molenstenen wordt gekoppeld aan de snelheid van de molen.
|
|
|
Laatst aangepast op vrijdag 17 december 2010 01:10 |
